Samenhang tussen curriculumontwikkeling en de onderwijsuitvoering: De basis

Curriculumontwikkeling en onderwijsuitvoering zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het kan lastig zijn om te zien hoe deze twee vaak losse processen exact met elkaar verbonden zijn. Om deze reden laten wij in deze blog zien hoe je het proces van curriculumontwikkeling en onderwijsuitvoering bij elkaar kunt brengen om zo goed georganiseerd onderwijs te krijgen.

Proces van Curriculumontwikkeling

In grote lijnen bestaat het curriculum uit twee hoofdonderdelen:

1. Wat: Wat gaat de student leren tijdens de studie. Vaak gevat in leerdoelen / eindtermen of leeruitkomsten.
   
   
2. Hoe: Hoe gaat de student dit leren. Dit wordt vaak het onderwijsprogramma genoemd.
   
   

De leerdoelen zijn de vaardigheden die de student moet opdoen in de opleiding. Per vak worden er specifieke leerdoelen geformuleerd. Samen met de onderwijsvisie van de opleiding is dit de basis waarvandaan nagedacht kan gaan worden over hoe de studenten deze doelen te laten behalen.

Tijdens het samenstellen van het onderwijsprogramma wordt er gekeken hoe de student de vaardigheden en kennis kunnen opdoen. Veelal worden de doelen in de tijd gezet in leerlijnen met bijbehorende modules of vakken. Een onderwijsprogramma steekt goed in elkaar wanneer tijdens de onderwijsperiode de student de juiste leerdoelen behaald.

Het resultaat van het proces van curriculumontwikkeling is een volledig onderwijsprogramma. De vraag of dit ook haalbaar is (voor student, docent en instelling) is dan vaak nog niet duidelijk. Dit volgt in het daaropvolgende proces van onderwijsvoorbereiding.

Proces van voorbereiden onderwijsuitvoering

Wanneer het curriculum en onderwijsprogramma zijn vastgesteld wordt er gekeken hoe dit uitgevoerd kan worden. Om de uitvoering van het onderwijs goed te organiseren komt een veelvoud aan beperkende factoren om de hoek kijken.

De beperkende factoren zijn op te delen in vier hoofdfactoren die vervolgens weer bestaan uit verschillende subfactoren. De beperkende factoren zijn:

1. Organiseerbaarheid:
   Lokalen, aanvullende financiële middelen, etc.
   

2. Doceerbaarheid:
   Competenties, beschikbaarheid, ect.
   

3. Studeerbaarheid:
   Studie-inspanning, kosten, ect.
   
   
4. Wettelijke kaders:
   Wet hoger onderwijs, accreditatie, OER, Studentenstatuut.

Samenhang curriculumontwikkeling en onderwijsuitvoering

Het curriculum zal zo ontwikkeld moeten worden dat het binnen de kaders van al deze beperkende factoren past. Anders kan het theoretisch een goed curriculum zijn, maar is het niet uitvoerbaar.

In de praktijk zien wij twee scenario’s veel voorkomen:

1. Een curriculum wordt ontwikkeld zonder goed zicht te hebben op deze kaders. Hierdoor moet er tijdens de onderwijsvoorbereiding nog veel aangepast worden, wat ten koste gaat van de samenhang van het curriculum.
   
   
2. Het ontwikkelde curriculum past in het begin goed binnen de kaders. Daarna zien wij dat de kaders bewegen (bijvoorbeeld door nieuwe locatie of nieuwe docenten) of zijn er wijzigingen in het curriculum. Vervolgens worden er wijzigingen gedaan die niet passen binnen de kaders waardoor dan alsnog veel aangepast dient te worden tijdens de voorbereiding.

Het maken van last minute wijzigingen op het curriculum kost veel tijd, leidt tot tot veel frustratie en zorgt voor minder samenhangend onderwijsprogramma.
‍

Om deze reden is het cruciaal dat de communicatie tussen de medewerkers die gaan over de curriculumontwikkeling en de medewerkers die gaan over de onderwijsuitvoering helder is. Hiernaast is het ook noodzakelijk dat er een duidelijk overzicht is van het curriculum waarin de benodigde faciliteiten uiteen worden gezet zodat men weet wat de totale benodigdheden zijn om het onderwijs uitvoerbaar te maken.

SQill voor curriculumontwikkeling en onderwijsvoorbereiding

Hebben wij SQill, als curriculummanagmenttool ontwikkeld. Met SQill faciliteren wij het proces van curriculumontwikkeling én onderwijsvoorbereiding. Dit heeft de volgende voordelen:

• Er is één centrale plek waar alle informatie over curriculum en onderwijsvoorbereiding te vinden is
• Alle expertises kunnen vanaf dag één meekijken en advies geven
• De data is vanaf het begin rapporteerbaar en analyseerbaar op zowel de Wat (leerdoelen) als de Hoe (onderwijsuitvoering).
  

Hierdoor herkennen opleidingen eerder knelpunten, waardoor het onderwijsvoorbereidingsproces soepeler verloopt en studenten beter onderwijs krijgen.